شاخص UTQG که مخفف Uniform Tire Quality Grading System است، یک سیستم کدگذاری دولتی در ایالات متحده است که به منظور ارائه اطلاعاتی به مصرف‌کنندگان در مورد سه ویژگی مهم لاستیک خودرو طراحی شده است . شاخص UTQG بر روی کناره هر لاستیک یافت می‌شود. به طور کلی، سه عدد با حروف انگلیسی نمایش داده می‌شود. در ادامه به این مورد اشاره می کنیم که یو تی کیو جی چیست .
یو تی کیو جی چیست؟
لاستیک خودرو در سطح خود دارای نماد‌ها و اعداد خاصی می‌باشد که ویژگی‌های خاص آن را بیان می‌کنند. یو تی کیو جی یا UTQG بیانگر ضریب اصطکاک یا چسبندگی، مقاومت گرمایی یا ضریب دما و ضریب سایش لاستیک است. این عوامل در کیفیت و کارایی تایر‌ها نقش مهمی دارند و موقع انتخاب بهتر است بررسی شوند. در ادامه به بررسی شاخص سایش چسبندگی و تحمل دمای لاستیک و ضریب سایش خواهیم پرداخت.
شاخص سایش چسبندگی یا اصطکاک
شاخص سایش چسبندگی توانایی لاستیک را در متوقف کردن روی مسیر بتنی و آسفالتی نشان می‌دهد. این مشخصه در سطح لاستیک با نمادهای -AA-A-B و C درج می‌شود. نماد AA بالاترین ضریب اصطکاک لاستیک‌ها را مشخص می‌سازد و به ترتیب حروف بعدی بیانگر ضریب چسبندگی پایین‌تر هستند. شاخص اصطکاک درج شده در لاستیک طی آزمون‌هایی در مسیر مستقیم و بدون دور زدن و شتاب گیری خودرو به دست می‌آید.
ضریب تحمل گرمای لاستیک
ضریب تحمل گرما یا دمای لاستیک در کیفیت آن نقش بسزایی دارد. لاستیک‌ها در برابر دما عملکرد و کارایی متفاوتی از خود نشان می‌دهند. تحمل گرما توسط لاستیک‌ها به عواملی مانند مواد اولیه، جنس و شیوه‌ی ساخت آن‌ها بستگی دارد. دمای بالا در فرسایش زود هنگام لاستیک مؤثر می‌باشد و حتی طور عمر بالای آن را کاهش می‌دهد. دمای داخلی و بیرونی لاستیک‌های خودرو در اثر تحمل وزن سنگین و حرکت روی بتن یا آسفالت افزایش می‌یابد.
گرما یکی از مهم‌ترین عوامل سایش لاستیک است که نسبت به سایر موارد زودتر باعث خراب شدن آن می‌شود. همچنین کم بادی و حرکت خودرو در سرعت‌های بیشتر دمای لاستیک را بالا می‌برند. میزان دمای تایر را با حروف A-B-C مشخص می‌سازند. حرف A بالاترین قدرت لاستیک را در تحمل دما نشان می‌دهد. این اندازه گیری در سرعت‌های بالا انجام می‌گیرد. حروف A وB برای خودروهایی است که در دماهای پایین‌تر کار می‌کنند.
ضریب سایش
شاخص سایش آج لاستیک اعدادی درج شده در ۶ نقطه‌ی لاستیک است که با علامت مثلث می‌توانید آن‌ها را مشاهده کنید. این ضریب در خودروهای کشاورزی، تجاری و برخی دیگر از آن‌ها با علامت TWI مشخص می‌شود. هر چقدر مقدار اعداد بالا باشد بیانگر ضریب سایش بیشتر در لاستیک است. برای مثال ضریب سایش لاستیک ۵۰۰ طول عمر و دوام بالایی نسبت به ضریب سایش ۳۰۰ دارد. اعداد در نوار عرضی و در کف شیار‌های لاستیک درج می‌شوند.
عوامل سایش چه خسارت‌هایی به لاستیک وارد می‌سازد؟
عوامل سایش باعث پوسته پوسته شدن، تورم و کاهش باد لاستیک می‌شوند و هزینه‌های تعمیر و نگهداری آن را افزایش می‌دهند. در صورت امکان با تست و بررسی بیشتر از سایش لاستیک بهتر است جلوگیری کنید.
پوسته پوسته شدن لاستیک
در صورتی که شدت سایش لاستیک بیشتر باشد تا مرکز تایر پیش می‌رود و سطح آنپوسته پوسته می‌شود. لاستیک پوسته پوسته شده در نهایت ممکن است ترکیده یا سوراخ شود.
تورم تایر
در مواردی سایش موجب تورم لاستیک می‌شود. در صورت شدت یافتن این مشکل لاستیک ترکیده شده و باید آن را تعویض نمایید. تایر متورم دوام و کارایی خود را از دست می‌دهد و با تحمل فشار در اثر دور زدن و یا حمل بار در کل از بین می‌رود. متورم شدن لاستیک ممکن است به قطعات مختلف دیگر خودرو نیز آسیب برساند.
کم شدن باد لاستیک
سایش لاستیک در صورت تکرار باعث کاهش باد آن می‌شود. تایر شل و کم باد حرکت خودرو را متوقف می‌کند و به خصوص هنگام حمل بار این مشکل بیشتر خود را نشان می‌دهد. ساییدگی آج در لوله‌های تایر به مقدار بالایی باد آن را کاهش می‌دهد. لاستیک خودروهای پرکاربرد در محیط کار سخت نیز چنین مشکلی را دارند. در واقع تایر این خودرو‌ها در اثر سایش باد کم می‌کنند.